EGZERSİZ KANSERE BİLE FAYDALI !
Yakın zamanda farklı platformdaki bir doktor(?) ile tartışmama neden olan ve bu yüzden bir süredir yazmak istediğim ancak fırsat bulamadığım bir konuyla sizlerle beraberim. 
Merhabalar
KANSER ve EGZERSİZ
Günümüzde kanser, hakkında en çok konuşulan, tartışılan ve ne yazık ki suistimal edilen hastalıklardan birisi. Özellikle tedavi süreci zor ve kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyen yan etkiler söz konusu.
Tam da bu noktada egzersiz yapmanın kanser tedavisi "sırasında" (ve sonrasında) vücut direnci ve kapasitesini artırarak yaşam kalitesini iyileştirdiğine dair pek çok bilimsel çalışma olduğunu söylemeliyiz. Sizleri çok fazla sıkmadan fikir vermek adına bu çalışmaların birkaçını paylaşmak istiyorum:
Bilinen ilk çalışma bundan tam 32 yıl önce, 1983 yılında Ohio Üniversitesi'nde yapılmış. Kemoterapi tedavisi "devam eden" meme kanseri hastaları üzerinde yapılan ve haftada 3 kez 30 dk. olmak üzrere toplam 10 haftalık bisiklet (ergometre) çalışmasında, egzersiz yapmayan kontrol grubuna göre fiziksel performanslarında olumlu değişimler olduğu tespit edilmiş. (1)
Bir diğer çalışma prostat kanserine yakalanmış ve radyoterapi tedavisi "görmekte olan" 121 erkek üzerinde aerobik ve direnç (vücut ağırlığı ile makineler) egzersizlerinin her ikisinin de kısa vadede olumlu sonuç verdiği, uzun vadede ise direnç egzersizlerinin yaşam kalitesi ve kuvveti geliştirmede daha da etkili olduğu görülmüş ! (2)
Yukarıdakilerden daha kapsamlı olarak bu kez New Mexico Üniversitesi'ndeki araştırmacıların 2012de tam 56 farklı araştırmanın sonuçlarının inceleyerek yaptığı bir başka çalışmadaysa, tedavisi devam etmekte veya bitmiş olan, farklı kanser türlerine yakalanmış kişiler üzerinde orta şiddette yapılan çeşitli direnç-kuvvet, bisiklet egzersizleri ve çigong / yoganın yaşam kalitesini artırdığı ve depresyon, anksiyete gibi sorunları azalttığı sonucu çıkmış. (3)
Ancak hepsi içerisinde belki de en şaşırtıcı olanlar, 2007 yılında yapılan, lenfoma, göğüs, çeşitli jinekolojik veya testis kanserlerinden birini yenmiş ve tedavisi bitmiş 57 kişiye (24-73 yaş) onsekiz haftalık yüksek yoğunluklu/şiddetli kuvvet egzersizi (high intensity strength exercise) programı uygulanan ve sonuçta kas kuvveti ile kardiyopulmoner performansın arttığı çalışma(4) ile, Danimarka'da yapılan ve yine yüksek yoğunluklu egzersiz programının (yanında masaj ve beden farkındalığı çalışmaları da içerecek şekilde) kemoterapi tedavisi "devam eden" 70 kişiye (18-65 yaş) uygulandığı ve yapılan ölçümlerde yine kuvvet ve aerobik kapasitenin iyileştiği görülen çalışmalardır.(5)
Son iki araştırma bu tarz hastalara normalde önerilen seviyenin üzerinde olduğu için uç örnekler gibi gözükse de, bu durumda da olumlu sonuçlar alınması çok dikkat çekicidir.
Yukarıdakiler ve yapılmış diğer pek çok araştırmada çıkan bu iyi sonuçlar, kanser hastası insanlarda egzersiz yapmanın, özellikle direnç (ağırlık) egzersizi denen ve yoğun olarak anaerobik enerji metabolizmasını kullandığımız, vücut ağırlığı, direnç bandı (pilates değil:)), dumbell gibi pek çok aparatla yapılabilecek türün, ne kadar faydalı olduğunu açıkça bize göstermektedir.
Peki bu araştırmalar neticesinde egzersiz yapmaya karar verdik diyelim. Nasıl ve ne kadar zor bir program izlememiz gerekli ? Kısaca değinelim:
EGZERSİZ PROGRAMININ HAZIRLANMASIHerşeyden önce belirteyim, sağlıklı bir bireyle çalışırken bile doğru ve etkili bir program yazabilmek için pek çok test ve değerlendirme yapılması gerekmektedir.(bkz:Neden Özel Ant. Çalışmalı? -testler bölümü-)
Haliyle yazacaklarım genel kurallar ve tespitlerden öteye geçemez. Bu bağlamda program önerisinden çok, fikir vermek adına bazı temel konuları sizinle paylaşmayı uygun buluyorum.
Buna göre, yayımlanan araştırmalar çerçevesinde genel konuşmamız gerekirse, orta şiddette/yoğunluktaki egzersiz tedavi süreci devam eden kişilerde yeterli olmaktadır.
Biraz daha detaylandırırsak, eğer hastalanmadan ya da tedaviniz başlamadan önce egzersiz yapıyorduysanız, başka bir değişle altyapınız varsa, her zaman yaptığınızdan biraz daha hafif bir program uygulamak yerinde olacaktır.
Aynı durumda, daha önce hiç egzersiz yapmayan sedanter dediğimiz kişilerdenseniz, işin içine hamlık faktörü de gireceği için "hafif/başlangıç seviyesi" bir program uygulamanız en doğru seçimdir.Tedavi bittikten sonra ise, vücudunuzu dinleyerek egzersiz zorluğunu yavaş yavaş artırabilirsiniz.
Bir diğer önemli konu, programın kişinin eksikliklerine, form seviyesi ve kanserin türüne göre değişmekle birlikte, kuvvet, cardiovasküler performans ve esneklik gibi tüm fitness unsurlarını kapsayacak şekilde olması gerektiğidir.
SON SÖZLER ve ÖNEMLİ BİR EKLEME
Ne yazık ki ülkemize halen karşı çıkılabiliyor olsa da, başta ağrılık çalışmaları olmak üzere bilinçli ve doğru yapılan egzersiz, bırakın zararı, kanser gibi ciddi hastalıklarda bile insanların dinç kalması ve hayatı konforlu yaşamasında rol oynuyor. Ancak yanlış anlaşılmaya mahal vermemek adına tüm hastalıklara karşı öncelikle tıbbi yardım alınması gerektiğini burada da bir kez daha önemle vurgulamak isterim.
Son olarak, yukarıdaki makalemde yer alan bilgiler, sizin de gördüğünüz üzere doktorunuzun öngördüğü tedavi sırasında ve sonrasına kişinin yaşam
kalitesini yükseltmek amacıyla yapılan bilimsel çalışmalar ve mesleki
tecrübeleri içermektedir. KESİNLİKLE HASTALIĞIN ASLİ TEDAVİSİ YERİNE GEÇMEMEKTEDİR. Bu konuda hiçbir sorumluluk tarafımca kabul edilmemektedir.
OKUDUĞUNUZ İÇİN TEŞEKKÜRLER
YARARLANILAN KAYNAKLAR:
1) Winningham ML. 1983: Effects of a bicycle ergometry program on functional capacity and feelings of control of patients with breast cancer [tez]. Columbus, OH: Ohio State ÜniversitesiOKUDUĞUNUZ İÇİN TEŞEKKÜRLER
YARARLANILAN KAYNAKLAR:
2) Segal RJ1, Reid RD, Courneya KS, Sigal RJ, Kenny GP, Prud'Homme DG, Malone SC, Wells GA, Scott CG, Slovinec D'Angelo ME Ocak 2009 :Randomized controlled trial of resistance or aerobic exercise in men receiving radiation therapy for prostate cancer. Journal of Clinical Oncology 27(3):344-51. doi: 10.1200/JCO.2007.15.4963.
3) Mishra SI, Scherer RW, Snyder C, Geigle PM, Berlanstein DR, Topaloglu Ö. Ağustos 2012: Exercise interventions on health-related quality of life for people with cancer during active treatment. Cochrane Database Syst Rev 8:CD008465. doi:10.1002/14651858.CD008465.pub2
4) De Backer IC, Van Breda E, Vreugdenhil A, Nijziel MR, Kester AD, Schep G. 2007:High-intensity strength training improves quality of life in cancer survivors. tandfonline.com Acta Oncologica 46(8):1143-51
5) Quist M, Rorth M, Zacho M, Andersen C, Moeller T, Midtgaard J, Adamsen L. Ekim 2006: High-intensity resistance and cardiovascular training improve physical capacity in cancer patients undergoing chemotherapy. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports (5):349-57
+13 yıllık tecrübe
